Je hoort wel eens dat planten die positieve aandacht krijgen beter groeien dan planten die negatieve aandacht krijgen. De plant die constant uitgescholden wordt zou eerder dood gaan. In deze blog ga ik in op drie bijzondere experimenten en onderzoeken over planten. Trouwens, had ik al verteld dat een boom een plant is? Als ik het dus over planten heb, bedoel ik daar ook bomen mee. 🙂
Plantje pesten
Twee jaar geleden organiseerde Ikea een experiment op een Amerikaanse school. Dit experiment is geen wetenschappelijk onderzoek. Toch vond ik het leuk om dit experiment hier te benoemen, omdat ik denk dat het mooi laat zien dat het belangrijk is om lief te zijn tegen alles dat leeft.
Het experiment ging als volgt. Er werden twee planten geplaatst op een school. Een maand lang konden kinderen plant 1 pesten en plant 2 aanmoedigen. De planten kregen verder een gelijke verzorging qua zonlicht, water en bodem. Resultaat was dat plantje 1 er ongezond uit ging zien en begon te hangen. Plantje 2 groeide vrolijk door.
Je ziet het experiment in dit filmpje:
“Plant blindness”
Het volgende onderzoek gaat over onze ‘blindheid’ richting de natuur. Tijdens een onderzoek kreeg men vier foto’s te zien. Elke foto bestond voor 80% uit groen (bomen, planten en/of gras). Ook werd op elke foto ook een dier of mens afgebeeld. Na het zien van de foto’s moest men vertellen wat zij gezien hadden op de foto’s.
96% van de mensen vertelden welk dier of mens zij gezien hadden op de foto’s. Het groen werd achterwege gelaten. Slechts 4% van de mensen had het groen wél opgemerkt.
Hoe kan dit percentage zo laag zijn? Dat zit als volgt. Ons brein filtert het groen weg. Dit is een bekend fenomeen en wordt “plant blindness” genoemd: het onvermogen om planten in de omgeving te zien of op te merken. Onze hersenen schakelen het groen uit, omdat onze hersenen anders overprikkeld raken. Dit was vroeger – tijdens de evolutie – een handige tool. Bovendien waren dieren en mensen veel interessanter, dan wel gevaarlijker, en moesten wij ons daar op focussen. Het groen was in veel gevallen onnodig en overbodig.
Vandaag de dag is plant blindness een probleem. We hebben planten en bomen zo lang genegeerd, dat we qua onderzoek ontzettend achterlopen en hun capaciteiten onderschatten.
Bekijk onderstaand TEDx filmpje over plant blindness. Het filmpje gaat ook in op de vraag of planten een bewustzijn hebben (spoiler: ja 😉 ).
Planten kunnen onthouden en leren
De Universiteit van West-Australië heeft ontdekt dat planten voor ten minste 40 dagen informatie kunnen onthouden! (Ter vergelijking: insecten kunnen gemiddeld maar 24 uur iets onthouden.) Én dat planten hun gedrag aanpassen op deze verkregen informatie.
In het onderzoek stond het Kruidje-roer-me-niet (Mimosa pudica) centraal. Als je de Mimosa aanraakt vouwen zijn blaadjes zich naar elkaar toe en laat hij zijn blad hangen. Als hij dan onberoerd blijft vouwt hij binnen een half uur zijn hele blad weer open. Zodra het gevaar is geweken, vouwt hij zijn blad weer open. Bij Mimosa’s is het dus gemakkelijk om hun reactie op stimuli te observeren.
De onderzoekers lieten de planten van een hoogte vallen die de planten zou laten schrikken. Op de vloer lag echter dempingsschuim: het plantje zou dus geen schade ondervinden van de val.
Doel van het onderzoek: zien of de planten in staat waren om te leren dat de val hen geen pijn zou doen. Ook wilden de onderzoekers weten of de planten zich dat gegeven na verloop van tijd nog zouden kunnen herinneren.
Wat bleek: de planten stopten met reageren na een paar valpartijen. Hun bladeren bleven open. Hieruit bleek dat de planten wisten – en dus geleerd hadden – dat de val ongevaarlijk was.
Ook na dágen (40 dus) waarop de planten met rust gelaten werden, herinnerden de planten zich nog de les die ze hadden geleerd. Ze reageerden niet meer op de valpartij (en wel op andere prikkels)! Bijzonder toch? Wat ook bijzonder is, is dat ik een jaar geleden een blog schreef genaamd “Kunnen bomen nadenken?” Je leest die blog hier.
Drie mini kunstboompjes op echte stam | vlnr: ficusboompje, olijfboompje, mangoboompje
Meer te gekke planten experimenten
Er bestaan natuurlijk nog véél meer leuke onderzoeken en experimenten over planten. Wellicht dat ik die in een volgende blog met je deel. Wat was jouw favoriet van de drie bovengenoemden?
Heb je vragen of opmerkingen over deze blog? Reageer hieronder, stuur mij (Sophie) een mail of DM me op Instagram.
Meer leren over bomen?
Boommade blogt over bomen. Liever leren van een echte kenner? Ik vind dit boek over bomen (geschreven door een boswachter) echt een aanrader! Het leest lekker en is en heel leerzaam! Ik stond versteld van de ‘kracht’ van bomen.